بیماری‌ها و آفات زردآلو + راه‌های مقابله و درمان

زردآلو از میوه‌های تابستانی بسیار محبوب و خوشمزه است که در ایران کشت گسترده‌ای دارد. این گیاه ارقام متنوع دارد و در مناطق معتدل کشور به کشت آن پرداخته می‌شود. عوامل مختلف مانند عدم رعایت اصول صحیح مراقبتی باعث ابتلای درخت زردآلو به آفات و بیماری‌ها می‌شود. در مقاله امروز به معرفی آفات و بیماری‌های زردآلو خواهیم پرداخت و راه‌های مقابله و درمان هر یک را به طور کامل بررسی خواهیم کرد.

برخی از رایج ترین آفات زردآلو عبارتند از:

از شایع‌ترین آفات زردآلو آفت شته است که حشرات بسیار کوچکی هستند و بدن نرم دارند. شته از شیره گیاهی تغذیه می‌کند و با مکیدن مواد مغذی درخت زردآلو باعث ایجاد خسارت می‌شود. شته‌هاانواع گوناگونی دارد که به رنگ‌های سبز، زرد، سفید، سیاه، قهوه‌ای و خاکستری دیده می‌شوند. این آفت به قسمت‌های مختلف گیاه حمله می‌کند و اولین حمله خود را از برگ‌های زیرین آغاز می‌نماید. آسیب به گل‌ها و میوه‌ها و تضعیف درختان زردآلو از مهمترین نشانه‌های خسارت این آفت هستند. سرعت تکثیر شته‌ها بسیار بالا است و بهتر است قبل از تولیدمثل به کنترل آنها بپردازید. روش‌های کنترل و مبارزه با آفت شته زردآلو بسیار متعدد هستند که یکی از آنها پاشیدن آب سرد بر روی برگ‌ها است؛ زیرا دمای خنک باعث از بین رفتن این آفت می‌شود.

استفاده از صابون‌های حشره‌کش، روغن چریش و روغن‌های باغبانی برای از بین بردن شته¬ها مناسب هستند. هر دو سه روز و به مدت دو هفته با محلول آب و چند قطره صابون برگ‌ها را شستشو دهید.

از جمله آفاتی که به طور دسته‌جمعی و به‌صورت گسترده به درختان زردآلو حمله می‌کنند کنه‌ها هستند. این حشرات از شیره گیاهی درختان تغذیه می‌کنند و باعث ایجاد خسارت‌های وسیع می‌شوند. روش تشخیص آفت کنه زردآلو ایجاد تارهای مشخص در قسمت‌هایی از درخت هستند که از آنها تغذیه می‌کنند.

به دنبال تغذیه کنه‌ها از مواد مغذی گیاه صدمات زیادی به این درخت وارد می‌شود که از جمله آنها می‌توان به پژمرده شدن و ریزش زودرس برگ‌ها اشاره کرد. به نوعی می‌توان کنه را آفت برگ زردالو به شمار آورد زیرا تارهای خود را معمولاً بر روی برگ‌ها به وجود می‌آورند. خراب کردن شاخه‌های جدید آسیب‌پذیر، خرابی و بدشکلی میوه‌ها از دیگر علائم خسارت کنه زردآلو هستند که در طول زمان رشد جدید به وجود می‌آیند.

راه‌های مقابله و پیشگیری کنه زردآلو شامل کاهش رطوبت خاک، گردش هوای مناسب و استفاده از صابون حشره‌کش در فصل بهار و در مرحله میوه دهی زردآلو هستند.

از دیگر حشراتی که با تغذیه از شیره گیاهی درخت زردآلو باعث ایجاد خسارت می‌شود شپشک است. در مراحل اولیه حمله شپشک‌ به درختان زردآلو برگ‌ها پژمرده و زرد می‌شوند و قبل از موعد ریزش پیدا می‌کنند. از دیگر علائم خسارت این آفت می‌توان به پیچیدگی برگ زردآلو، به وجود آمدن لکه‌های بدفرم بر روی میوه‌ها، سرشاخه‌ها و برگ‌ها اشاره کرد. شپشک‌ها این توانایی را دارند چند سال به طور متوالی به درختان جوان حمله کنند و با ایجاد بیماری باعث نابودی درخت شوند.

در صورت جمعیت بالای شپشک‌ها از اسپری روغن وولک بر روی درختان هنگام زمان خواب یا شروع فعالیت شپشک‌ها استفاده کنید. درختان آلوده باید به طور کامل اسپری شوند تا بتوان جمعیت شپشک‌ها را مقابله کرد.

از آفات درختان هسته‌دار مانند زردآلو و هلو پروانه زنبور نمای چوب‌خوار را می‌توان نام برد که از ناحیه زیر پوست درختان تغذیه می‌کند. لاروهای این حشره را می‌توانید روی تنه‌های زخم‌خورده مشاهده کنید که به شکل توده‌های نرم و قهوه‌ای تیره درون شکاف‌ها دیده می‌شوند. برای تشخیص این آفت پوست درخت را با چاقو کنار بزنید تا لاروهای سفید رنگ را مشاهده کنید.

به‌محض تماس دست یا چاقو با لاروها از دهان خود یک ماده قهوه‌ای رنگ خارج می‌کنند و به دلیل نداشتن پیله به راحتی از کرم سیب قابل تشخیص هستند. این حشره در تمام مناطق میوه خیز دیده می‌شود و لارو آن هنگام زمستان در زیر پوست تنه درختان در سطح خاک زندگی می‌کند.

برای مقابله پروانه زنبور نمای چوب‌خوار تا جای ممکن از ایجاد صدمه و زخم بر روی درختان خودداری کنید. بهترین روش برای مقابله و درمان این آفت تقویت درختان از طریق کوددهی، آبیاری به‌موقع، هرس به‌موقع و استفاده از ارقام مناسب است.

آفاتی که خسارات بیشتر و جبران ناپذیری به زردآلو وارد می کنند عبارتند از:

به جرات می‌توان گفت خطرناک‌ترین و اصلی‌ترین دشمن برگ‌ها و جوانه‌های درخت زردآلو لارو کرم برگ‌خوار است. لارو برگ‌خوار در اوایل بهار فعالیت خود را شروع می‌کند و با تغذیه از برگ‌ها و جوانه‌ها موجب خسارت می‌شود. این لاروها بر روی برگ‌ها تارهای ابریشمی تولید می‌کنند و باعث پیچیدگی آنها می‌شوند. کرم برگ‌خوار پروانه‌ای با سر قهوه‌ای است که بال‌هایی با زمینه زرد و نوارهای عرضی به رنگ قرمز دارد. در اوایل فروردین ماه که تغذیه لاروها شروع می‌شود و در اردیبهشت ماه که حشره شروع به پرواز و تخم ریزی می‌کند بهترین زمان برای مبارزه و مقابله با آن هستند.

برای کنترل کرم برگ‌خوار زردآلو از سموم تماسی و نفوذی مانند کنفیدور و دیازینون استفاده کنید. رعایت بهداشت زراعی و جلوگیری از شیوع آفت در باغ از بهترین روش‌ها برای مقابله با این آفت هستند.

یکی از مخرب‌ترین آفات درخت زردآلو مگس میوه است که خسارات بسیار زیادی از خود به جای می‌گذارد. این مگس توانایی بسیار بالایی در تحمل آب و هوای سرد دارد و به سرعت تکثیر می‌شود و برای همین از مهم‌ترین گونه‌های مهم اقتصادی به شمار می‌رود. این آفت که به نام مگس میوه مدیترانه‌ای نیز شناخته می‌شود به سبزی‌ها و میوه‌ها حمله می‌کند و به سرعت گسترش می‌یابد. از علائم خسارت این آفت می‌توان به تخم‌ریزی در زیر پوست میوه اشاره کرد که باعث کاهش کیفیت محصول می‌شود. لاروها پس از خارج شدن از تخم از گوشت میوه زردآلو تغذیه می‌کنند و زمینه را برای نفوذ عوامل پوسیدگی به آن فراهم می‌نمایند.

رعایت بهداشت زراعی، استفاده از تله، استفاده از حشرات عقیم، کنترل زراعی، حذف میوه‌های آلوده از گیاهان و استفاده از طعمه مسموم پروتئین هیدرولیزات راهکارهای مناسب برای کنترل و پیشگیری از این آفت هستند.

از آفات قابل توجهی که باعث خسارت زیادی در درختان زردآلو می‌شود سوسک شاخک بلند رزاسه است. این حشره تخم‌ریزی خود را در رأس شاخه‌های جوان و کنار جوانه انتهایی انجام می‌دهد. زمانی که لاروها از تخم‌ها خارج می‌شوند به درون بافت شاخه وارد خواهند شد و از قسمت مرکزی گیاه شروع به تغذیه می‌کنند. این امر باعث از بین رفتن تدریجی سرشاخه‌های درختان و در نهایت خشک شدن نهال‌های جوان زردآلو خواهد شد.

اولین اقدام برای مقابله و مقابله با آفت سوسکی شاخک بلند رزاسه هرس شاخه‌های سبز آلوده است و باید آنها را در محیط خارج از کشت بسوزانید. تغذیه مناسب، کوددهی مناسب، آبیاری مناسب و استفاده از نهال‌های سالم و شناسنامه‌دار راه‌های دیگری برای مبارزه با این آفت هستند.

علاوه بر آفات برخی بیماری ها سبب آسیب به درخت زردآلو می شوند که عبارتند از:

رایج‌ترین بیماری زردآلو متعلق به بیماری لکه غربالی است که از طریق قارچ‌ها ایجاد می‌شود. این بیماری تقریباً در تمام مناطقی که به کشت زردآلو پرداخته می‌شود به وجود می‌آید و بر روی میوه و برگ درختان جوش و لکه ایجاد می‌کند. لکه غربالی میوه زردآلو و لکه غربالی برگ زردآلو از مهم‌ترین انواع این بیماری شناخته می‌شوند و علاوه بر آن به سرشاخه‌های درخت آسیب وارد می‌کند. یکی از مهمترین و رایج‌ترین علائم این بیماری سوراخ شدن برگ‌ها است که ابتدا روی برگ‌ها لکه‌های قرمز مایل به قهوه‌ای ایجاد می‌شود و به‌مرور بزرگتر و در نهایت خشک می‌شوند.

پس از آن لکه خشک شده از بافت برگ جدا می‌شود و روی آن سوراخی دیده خواهد شد که توسط تاول‌های برجسته‌ی قهوه‌ای رنگ محصور می‌شوند. بیماری لکه غربالی همچنین بر روی میوه‌ها تاول‌های برجسته قهوه‌ای رنگ ایجاد می‌کند و ارزش اقتصادی میوه‌ها را کاهش می‌دهد. آب و هوای مرطوب و بارانی زمینه را برای رشد قارچ عامل بیماری به وجود می‌آورد و به سرعت آلودگی را در سطح باغ گسترش می‌دهد.

برای درمان بیماری لکه غربالی زردآلو اندام‌های آلوده را هرس کنید و بسوزانید تا قارچ‌ها به درختان سالم منتقل نشوند. ضدعفونی کردن ادوات باغبانی با استفاده از بردوفیکس، استفاده از قارچ‌کش درخت زردآلو و سمپاشی با سم بردوفیکس از راه‌های درمان این بیماری هستند.

بیماری دیگری که اغلب درختان زردآلو را درگیر می‌کند شانکر باکتریایی زردآلو است که رایج‌ترین علامت آن ترشح صمغ است. شانکرها ابتدا در پایه جوانه‌ها به وجود می‌آیند و به‌تدریج به سمت بالا گسترش پیدا می‌کنند. این بیماری در اواخر زمستان تا اوایل بهار ایجاد می‌شود و صمغ ترشح شده در سطح شاخه جریان پیدا می‌کند.

عامل این بیماری نوعی باکتری است که بسیار مخرب بوده و به درون بافت گیاه وارد می‌شود. کاهش تعداد شکوفه‌ها، ریزش گل‌ها و خشک شدن سرشاخه‌ها از علائم شیوع این بیماری هستند. در سطح میوه‌های آلوده نیز لکه‌های عمیق یا صاف و به رنگ قهوه‌ای ظاهر می‌شود و می‌تواند بازارپسندی محصول را کاهش دهد.

تهیه نهال سالم و رعایت بهداشت زراعی بهترین روش مقابله با بیماری شانکر باکتریایی هستند و می‌توانید از سموم بردوفیکس به طور دوره‌ای جهت اختلال رشد باکتری عامل بیماری استفاده کنید. هرس شاخه‌های آلوده، مدیریت صحیح تغذیه و آبیاری، جلوگیری از زخمی شدن تنه و شاخه درختان راه‌های دیگری جهت مقابله این بیماری هستند.

از بیماری‌های مخرب و مهم درختان زردآلو پوسیدگی ریشه و طوقه است که نوعی بیماری قارچی محسوب می‌شود. قارچ عامل بیماری به ریشه‌های ابتدایی و طوقه گیاه حمله می‌کند و باعث آلودگی درخت می‌شود. علائم خسارت این بیماری پوسیده شدن تدریجی ریشه و طوقه است که به دنبال آن جذب مواد مغذی و آب به قسمت‌های تحتانی درخت با مشکل مواجه می‌شود. گسترش این بیماری می‌تواند به طور کامل درختان زردآلو را خشک کند و حتماً باید در جهت اقدام مقابله آن برآیید.

مدیریت صحیح آبیاری از بهترین راهکارها جهت کنترل این بیماری است و پیشنهاد می‌شود از سیستم آبیاری قطره‌ای استفاده کنید. سمپاشی درختان با سموم مانکوزب و اپیردیون کاربندازیم به‌صورت محلول در آب آبیاری راه موثری برای جلوگیری از تکثیر این قارچ در بین درختان سالم است.

از دیگر بیماری‌های مهم درخت زردآلو بیماری سفیدک پودری است که قارچ Sphaerotheca pannosa var. persica به‌عنوان عامل آن شناخته می‌شود. این بیماری روی برگ درختان زردآلو لکه‌های سبز کمرنگ مایل به قهوه‌ای به وجود می‌آورد و به‌تدریج در این بخش بافت نمدی تشکیل می‌شود. قارچ عامل بیماری معمولاً به برگ‌های تازه تشکیل شده حمله می‌کند و برگ‌های مسن از این بیماری مصون هستند.

در صورتی که بیماری سفیدک پودری زردآلو میوه‌ها را تحت تاثیر قرار دهد خسارات فوق‌العاده زیادی به بار می‌آورد و بازارپسندی میوه را به شدت کاهش می‌دهد. این بیماری بر روی میوه‌های زردآلو لکه سفید متمایل به قرمز ایجاد می‌کند که در ادامه سفت و چرمی می‌شوند و از رشد طبیعی آنها جلوگیری خواهد کرد. این قارچ همچنین به سرشاخه‌های درخت حمله می‌کند و باعث باریک شدن و کوچک شدن جوانه‌های آنها می‌شود.

امکان کنترل و مبارزه با بیماری سفیدک پودری از طریق روش‌های زراعی و شیمیایی وجود دارد که موثرترین آن روش‌های شیمیایی هستند. هرس به‌موقع درخت و استفاده از واریته مقاوم روش‌های موثری برای مبارزه با این بیماری هستند. استفاده از قارچ‌کش‌های سیستمیکی توپاس و کالکسین ارتیواتاپ، داگونیس، سرکادیس، سیدلی تاپ و سموم گوگردی راه‌های دیگری برای مبارزه با این بیماری شناخته می‌شوند.

عامل لکه برگی باکتریایی زردآلو نوعی باکتری است که در مراحل ابتدایی بر روی برگ‌ها لکه‌های آب سوخته ایجاد می‌کند. این لکه‌ها به رنگ قهوه‌ای مایل به سیاه یا لکه‌های بنفش هستند که به‌صورت زاویه‌دار دیده می‌شوند و در نوک و حاشیه برگ‌ها به وجود می‌آیند. لکه‌ها به‌تدریج خشک شده و می‌افتند و بر روی لبه‌های برگ سوراخ‌های زاویه‌دار دیده می‌شود.

در سطح میوه‌های آلوده به این بیماری نواحی فرورفته دیده می‌شود و از آنها صمغ ترشح می‌گردد. در ادامه روند بیماری لکه‌های میوه دچار ترک می‌شوند و احتمال ریزش میوه‌ها بسیار افزایش خواهد یافت. بیماری لکه برگی همچنین به شاخه‌های کوچک درخت حمله می‌کند و باعث تغییر شکل و گره‌دار شدن آنها می‌شود و در نهایت شاخه‌ها شکسته و خشک خواهند شد.

برای مقابله و درمان بیماری لکه برگی باکتریایی در ارقام حساس هنگام تورم جوانه‌ها باید نظارت را به طور هفتگی شروع کنید. هرس شاخه‌ها در فصل زمستان، جمع‌آوری برگ‌های آلوده و سوزاندن آنها خارج از محیط باغ و استفاده از قارچ‌کش‌های مسی در پاییز و آخر زمستان و پیش از تورم جوانه راه‌هایی برای مقابله این بیماری هستند.

یکی از مهمترین معضلات باغداران زردآلو سرمازدگی است که طی آن برگ‌ها، شاخه‌ها و خوشه‌ها سیاه و خشک می‌شوند. اندام‌های هوایی بیشتر در معرض سرمازدگی قرار می‌گیرند و به دنبال آن گل‌ها و جوانه‌ها از بین می‌روند. سرمازدگی زردآلو باعث کاهش کیفیت و کمیت محصول خواهد شد و باردهی را به طور قابل توجهی پایین می‌آورد. سرمازدگی دیررس بهاره در بسیاری از نقاط ایران موجب خسارت می‌شود و به گرده‌افشانی گل‌ها، اندام‌های گل و میوه‌های جوان آسیب زیادی وارد می‌کند.

برای درمان و مقابله این بیماری به خرید ارقام دیررس روی بیاورید و از طریق آبیاری بارانی، بخاری، مولد باد، پوشش محصول، ضد یخ و با استفاده از سوخت‌های جامد و سایر سوخت‌ها به محافظت از درختان در برابر سرمازدگی اقدام کنید. رفع کمبود پتاسیم زردآلو با استفاده از کودهای پتاسیمی در جلوگیری از سرمازدگی درختان زردآلو بسیار موثر است و می‌تواند تحمل این درختان را در برابر سرما افزایش دهد.

آفات و بیماری‌های زردآلو باعث کاهش کمیت و کیفیت درختان زردآلو می‌شوند و در این مقاله به مهم‌ترین آنها همراه با راه‌های مقابله و درمان اشاره کردیم. در صورت نیاز به تشخیص آفات زردآلو و ارائه راهکارهای موثر برای مبارزه با آنها به اپ و سایت باغبون مراجعه کنید. این مجموعه دارای مشاورین متخصص است که آماده پاسخگویی و رفع نیاز باغداران و کشاورزان عزیز هستند. تهیه نهال سالم، سموم کشاورزی و انواع لوازم جانبی از طریق سایت باغبون امکان‌پذیر است و در کمترین زمان ارسال می‌شوند.

کرم برگ‌خوار زردآلو، مگس میوه زردآلو، سوسک شاخک بلند رزاسه.

رعایت بهداشت زراعی، استفاده از تله، استفاده از حشرات عقیم مقابله زراعی، حذف میوه‌های آلوده از گیاهان و استفاده از طعمه مسموم پروتئین هیدرولیزات راهکارهای مناسب برای مقابله و پیشگیری از این آفت هستند.

ترشح صمغ، کاهش تعداد شکوفه‌ها، ریزش گل‌ها و خشک شدن سرشاخه‌ها.

نظارت هفتگی ارقام حساس هنگام تورم جوانه‌ها، هرس شاخه‌ها در فصل زمستان، جمع‌آوری برگ‌های آلوده و سوزاندن آنها خارج از محیط باغ و استفاده از قارچ‌کش مسی در پاییز و آخر زمستان پیش از تورم جوانه راه‌هایی برای مقابله این بیماری هستند.